İrmingir Denizi, AMOC Üzerindeki Etkileriyle Öne Çıkıyor
Kuzey yarımkürede ılıman iklimin korunmasında önemli bir role sahip olan AMOC, dünya genelinde hava düzenlerini etkileyen bir okyanus konveyör bandı gibi işlev görüyor. Ancak, küresel ısınmanın etkisiyle kuzey kutbundan akan tatlı su, yüzey sularının yoğunluğunu azaltarak bu akıntının yavaşlamasına neden olmaktadır. Yapılan bir çalışma, İrmingir Denizi’nin bu mekanizmadaki kilit rolünü vurgulamaktadır.
Alfred Wegener Kutup ve Deniz Araştırmaları Enstitüsü’nden Qiyun Ma, “Bu bölge, AMOC’un gücünü belirleyen derin su oluşumunda büyük bir rol oynamaktadır. İrmingir Denizi’nde meydana gelen tatlı su salınımı, sadece derin su oluşumunu engellemekle kalmamakta, aynı zamanda atmosfer dolaşımını da değiştirmektedir” diyor.
Yapılan araştırma, İrmingir Denizi, Labrador Denizi, İskandinav Denizi ve Kuzeydoğu Atlantik gibi dört bölgede tatlı su salınımının AMOC üzerindeki etkisini incelemiştir. Bulgular, özellikle İrmingir Denizi’ndeki değişikliklerin AMOC’un gücünü diğer bölgelere göre daha fazla etkilediğini ve bunun küresel iklim üzerinde geniş çaplı sonuçlar doğurduğunu göstermektedir.
Tatlı su artışı, İrmingir Denizi’ndeki derin su akıntılarının oluşumunu azaltarak Kuzey Yarımküre’de soğumaya, Arktik deniz buzunun genişlemesine ve Güney Yarımküre’de hafif ısınmaya yol açmıştır. Ayrıca, tropikal muson sistemlerinde kaos yaratmıştır. Bununla birlikte, Kuzey Amerika ve Amazon Havzası gibi yerel bölgelerde mevsimsel yağışların aşırı olduğu gözlemlenmiştir.
Araştırmacılar, bu sonuçların genel iklim değişikliklerinin yanı sıra yerel iklim uçlarını anlamak açısından da kritik olduğunu belirtmektedir. Qiyun Ma, “Bu tür bulgular, AMOC’un zayıflamasının sonuçlarını daha iyi tahmin etmeye ve bu etkilerle başa çıkmak için politikalar geliştirmeye yardımcı olabilir” ifadelerini kullanmaktadır.
Araştırma, İrmingir Denizi’ndeki derin su oluşumunun yakından izlenmesinin önemine dikkat çekerken, AMOC’un çöküşünün geri dönüşü olmayan etkilere yol açabileceği konusunda uyarılarda bulunmaktadır.
